Ceza Bölümü 1998/29 E., 1998/27 K.

  • ADLİ YARGININ GÖREVLİ OLMASI
  • ASKERİ YASAK BÖLGEYE İZİNSİZ GİRMEK
  • 2565 S. ASKERİ YASAK BÖLGELER VE GÜVENLİK BÖLGELERİ KANUNU [ Madde 25 ]
  • "İçtihat Metni"

    OLAY : Sivil kişi sanıkların 5.2.1997 günü Kırıkhan İlçesinde ve 6. Hudut Bölüğü Bayraktar Hudut Karakolu mıntıkasındaki Bostantepe Mevkiinde koyunlarını otlatırken Suriye sınırına otuz metre kadar yaklaşmak suretiyle askeri yasak bölgeye izinsiz girdikleri ileri sürülerek 2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Yasasının 25/b. maddesi uyarınca ayrı ayrı cezalandırılmaları istemiyle Kırıkhan Cumhuriyet Başsavcılığı'nın 6.2.1997 gün ve 155-16 sayılı iddianamesiyle kamu davası açılmıştır.

    KIRIKHAN ASLİYE CEZA MAHKEMESİ: 14.7.1997 gün ve 56-329 sayıyla sanıklara yüklenen suçun askeri yasak bölgede (askeri mıntıkada) işlendiğinin ileri sürülmesine göre davayı çözümleme görevinin askeri mahkemeye ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşmiştir.

    ADANA 6. KOLORDU KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ: 14.4.1998 gün ve 341-146 sayıyla; sivil kişi sanıkların işledikleri ileri sürülen "askeri yasak bölgeye izinsiz girmek" suçunun; askeri suç olmadığı, askeri bir suça bağlı bulunmadığı ve sivil kişilerin askeri mahkemelerde yargılanmasını gerektiren 353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Yasası'nın 11. maddesinde sıralanan suçlardan da olmadığı gerekçesiyle davanın adli yargı yerinde görülmesi gerektiğini açıklayarak görevsizlik kararı vermiş, karar temyiz edilmeyerek kesinleşmiştir.

    Böylece, adli ve askeri yargı yerleri arasında 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Yasa'nın 14. maddesinde belirtilen biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğmuş; dosya Adana 6. Kolordu Komutanlığı Askeri Savcılığı'nın 5.6.1998 gün ve 1998 müteferrik sayılı yazısıyla Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığı'na gönderilmiştir.

    İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, Mustafa Bumin'in Başkanlığında, Üyeler: Teoman Üneri, Casim Yılmaz, Seydi Yetkin, Fahrettin Demirağ, Dr. Ferhat Ferhanoğlu ve A. Necmi Özler'in katılımlarıyla yapılan 3.7.1998 günlü toplantıda, Raportör-Hakim G. Fatma Büyükeren'in davanın çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Erdoğan Güneş ile Askeri Yargıtay Başsavcı Yardımcısı İrfan Yılmazlar'ın davanın çözümünün adli yargının görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü: 353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Yasası'nın "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığı altında düzenlenen İkinci Bölümde yer alan "Genel Görev" başlıklı 9. maddesinde; "Askeri mahkemeler kanunlarda aksi yazılı olmadıkça, asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler" denilmektedir. "Askeri suç" ise öğretide ve uygulamada;

    a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Yasası'nda yazılı olan, başka bir anlatımla Askeri Ceza Yasası dışında hiç bir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

    b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Yasası'nda kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar,

    c) Türk Ceza Yasası'na atıf suretiyle askeri suç haline dönüştürülen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalaa edilmektedir.

    Sanıklara yüklenen 2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Yasası'nın 25. maddesine ilişkin suçun; askeri suç olmadığı gibi, askeri bir suça bağlı bulunmadığı da açıktır.

    Olayda; 353 sayılı Yasa'nın asker olmayan kişilerin askeri mahkemelerde yargılama koşullarını belirleyen 11. maddesi ve benzer düzenlemenin yer aldığı 1632 sayılı Askeri Ceza Yasası'nın Ek-6. maddesinde yazılı koşullarında bulunmaması nedeni ile davanın adli yargı yerinde çözümlenmesi, Kırıkhan Asliye Ceza Mahkemesi'nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir.

    SONUÇ : Anlaşmazlığın niteliğine göre davanın Adli yargı yerinde görülmesi gerektiğine bu nedenle Kırıkhan Asliye Ceza Mahkemesinin 14.7.1997 gün ve 56-329 sayılı görevsizlik kararının kaldırılmasına 3.7.1998 gününde oybirliğiyle karar verildi.